🏰 दुर्ग सिंहगड : “गड आला पण सिंह गेला!” 🔥🚩
सिंहगड म्हणजे फक्त एक किल्ला नाही – तो त्याग, शौर्य आणि स्वराज्यासाठी दिलेल्या बलिदानाचं प्रतीक आहे. १६७० मध्ये झालेली सिंहगडाची लढाई मराठा इतिहासातील एक मैलाचा दगड ठरली. या लढाईनं मुघलांना हादरवून सोडलं आणि स्वराज्याच्या संघर्षाला नवीन ऊर्जा दिली.
🦁 तानाजी मालुसरे – सिंहगडाचे “सिंह”
तानाजी मालुसरे यांच्या जीवनातला सर्वात महत्वाचा क्षण म्हणजे सिंहगडाची लढाई.
-
त्यांच्या मुलाच्या लग्नाच्या दिवशीच छत्रपती शिवाजी महाराजांनी किल्ला जिंकण्यासाठी त्यांना बोलावलं.
-
“आधी लगीन कोंढण्याचं, मग माझ्या रायबाचं!” असं म्हणून त्यांनी आपलं व्यक्तिगत सुख बाजूला ठेवलं आणि स्वराज्यासाठी रणभूमीत झेपावले.
-
किल्ला जिंकण्यासाठी तानाजींनी मावळ्यांसह जबरदस्त लढा दिला.
-
तलवारी भिडल्या, रक्ताच्या धारांनी गड लाल झाला, आणि सिंहासारखा लढत तानाजींनी बलिदान दिलं.
तानाजींच्या मृत्यूची बातमी ऐकल्यावर महाराज उद्गारले –
“गड आला पण सिंह गेला!”
हा उद्गार आजही मराठी मनाला कणखर अभिमान आणि एकाच वेळी हुरहुर देतो.
⚔️ राजकीय संदर्भ – का होती सिंहगडाची लढाई महत्वाची?
-
१६६५ च्या पुरंदर तहानंतर मराठ्यांना काही किल्ले मुघलांकडे द्यावे लागले होते. सिंहगड हा त्यापैकी एक.
-
हा किल्ला पुणे प्रदेशावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी अत्यंत महत्वाचा होता.
-
शिवाजी महाराजांना ठाऊक होतं की, सिंहगड पुन्हा मिळवल्याशिवाय स्वराज्य सुरक्षित राहणार नाही.
-
त्यामुळे सिंहगडाच्या लढाईनं मराठ्यांचा आत्मविश्वास पुन्हा उंचावला आणि मुघलांविरुद्धची झुंज अजून तीव्र झाली.
🌄 आजचा सिंहगड – बलिदानाची जिवंत स्मृती
सिंहगडावर आजही उभं राहिलं की इतिहास जिवंत झाल्यासारखा भासतो.
-
किल्ल्याचं प्रत्येक दगड तानाजींच्या रक्ताची, त्यागाची आणि शौर्याची कहाणी सांगतो.
-
हा किल्ला आजच्या पिढीला एकतेचं, निष्ठेचं आणि देशभक्तीचं बळ देतो.
-
गडकिल्ले संवर्धन प्रतिष्ठान सारख्या संस्था या वारशाचा अभिमान टिकवून ठेवण्यासाठी झटत आहेत.